Borstvoeding – de wondere wereld van een tandemende moeder

Toen ik na mijn blog over vaccineren op facebook verzuchtte dat ik de volgende keer een luchtiger onderwerp zou kiezen, maar nog niet precies wist wat, vroeg een aantal mensen me of ik niet eens wat leuks over tandemvoeden kon schrijven. Tandemvoeden is de populaire term voor het tegelijkertijd borstvoeding geven aan twee kinderen van verschillende leeftijd. U vraagt, wij draaien. Er werd specifiek gevraagd om een positief stuk omdat het niet een heel gebruikelijk iets is en er daarom vaak met scheve ogen naar wordt gekeken. Ik tandem zelf nu ruim 5 maanden en zal jullie meenemen in mijn routine en belevingen als tandemvoedende moeder.

Waarom?

Toen wij besloten onze kinderen borstvoeding te geven (ja ik doe het voeden, maar de beslissing namen we samen en zonder Pieter was het niet gelukt, meer daarover lees je HIER) namen we ook direct het besluit dat we hier in principe mee door zouden gaan tot onze dochter daar zelf mee zou stoppen. Langvoeden (d.w.z. langer dan 6 maanden) heeft een aantal voordelen, hieronder heb ik er een aantal verzameld van LLL en aangevuld met mijn eigen ervaring:

• Voedingswaarde; Door het vaste voedsel wat je kind eet aan te vullen met moedermelk zorg je ervoor dat hij genoeg binnen krijgt. Vast voedsel naar binnen werken kost veel energie en tijd, vooral van dat laatste heeft een peuter vaak te weinig. Er is nog zo veel meer te ontdekken in de wereld! Moedermelk is makkelijk te verkrijgen en heeft hoge concentraties vet, eiwitten en vitamines. Een perfect toetje dus.
• Emotionele verwerking; Zoals ik al zei, een peuter heeft veel te ontdekken. Maar soms wordt dat iets te veel. Zeker voor een gevoelig kind zoals mijn peuter. Als het haar allemaal even te veel wordt kan ze bij mij rust en geborgenheid vinden. Het huid-op-huid contact wat een onderdeel van de borstvoeding zorgt voor die veilige situatie om prikkels te verwerken.
• Troostmiddel; ook als je kind zijn hoofd stoot of, zoals hier van de week gebeurde, van de bank af stuitert en met haar hoofd op de salontafel knalt, is de borst een troostmiddel wat vrijwel altijd effectief is. Als dat niet meer zou helpen bel ik 112 denk ik. Iemand zei wel eens tegen mij dat je niet moet troosten met ‘eten’ omdat je ze dan verkeerde gewoontes aan leert. Dat was iemand die zelf nooit borstvoeding heeft gegeven en denk ik ook niet beseft dat borstvoeding veel veel veel meer is dan alleen voeding. Het is een bijzonder intense knuffel  tussen moeder en kind, het is sterker dan 1000 kusjes. Wees dus niet bang om je kind lekker aan te leggen als troostmiddel! Je leert haar dan vooral dat jij er voor haar bent als ze pijn heeft  en je alles voor haar aan de kant zet.
• Afweer; peuters zitten overal aan en stoppen veel in hun mond. Daarom heeft natuurlijke peutermelk een extra hoge concentratie antistoffen die helpt beschermen tegen de diversiteit aan bacteriën en virussen die op hun pad komt.
• Allergieën; voor een kindje met hoge gevoeligheid voor allergieën biedt het langer doorvoeden de mogelijkheid om de introductie van vast voedsel langzaam op te bouwen.
• Ziekte; Dat het fijn is om nog borstvoeding te geven als je kind ziek is heb ik zelf twee weken geleden ervaren. Mijn peutermeisje had twee keer in korte tijd een aantal dagen hoge koorts. Ze dronk veel water, maar at heel weinig. Dat kan aan de ene kant niet heel veel kwaad, maar aan de andere kant kost beter worden veel energie en is het fijn om haar een goede energiebron te kunnen geven. Zo hoeft ze niet heel erg in te teren op haar reserves. Daarnaast geven de antistoffen in de melk haar immuunsysteem een mooie boost, waardoor ze minder lang ziek zal zijn.
• Heerlijk 1-op-1 momentje met mama; dit is zeker in het geval van tandemen een groot voordeel. Als er een nieuwe baby komt moet een ouder kind wennen aan de verveelde aandacht. De momenten voor mijn meisje gaat slapen zijn echt even voor ons tweeën. Dan liggen we lekker samen in haar bed, eerst kletsen we nog wat over de dag en dan drinkt ze nog even bij me. Vaak valt ze dan in slaap.
• Het helpt je kind in slaap komen; dat brengt mij dus meteen bij het volgende voordeel. Borstvoeding is lekker slaapverwekkend, het kan je kind net dat laatste zetje geven om toe te geven aan de slaap. Ook als het ’s nachts wakker wordt is het met de borst snel weer in dromenland. Daar maken wij alleen geen gebruik meer van sinds de baby er is want dan wordt het voor mij te veel, maar daar kom ik later op terug.
• Energieboost; Of het kan je kind juist weer even een energieboost geven. Een voedingsmoment werkt als een powernap gecombineerd met een energiereep.
• Ontspanning en rust; De hormonen die vrijkomen bij het voeden helpen jou en je kindje ontspannen. Een bekentenis: ik laat mijn peuter af en toe even drinken omdat ik even rustig wil zitten en wat wil lezen. En tegenwoordig laat ik haar meedrinken omdat ik mijn zoontje graag even rustig wil voeden.

World Health Organization (WHO): “Exclusive breastfeeding is recommended up to 6 months of age, with continued breastfeeding along with appropriate complementary foods up to two years of age or beyond.” De WHO benadrukt dus het geven van borstvoeding tot in het tweede levensjaar en verder. Dat is geen voordeel, maar kan wel extra motivatie zijn om lang te voeden.

Borstvoeding en zwangerschap

Dat dus over langvoeden, daar begint het mee. Je wilt langvoeden maar de wens voor een volgend kindje

Peuter n zwangere buik

groeit met je kind mee. Het geven van borstvoeding heeft invloed op je vruchtbaarheid. Prolactine is een hormoon wat een belangrijke rol speelt in de regeling van de melkproductie, maar heeft ook een negatief effect op het vrijlaten van geslachtshormonen. Hierdoor kan het een tijdje duren voor de cyclus weer op gang komt, gemiddeld zo’n 14 maanden.

 Ik slikte de zogenaamde minipil om een zwangerschap te voorkomen. Dit is een vorm van anticinceptie die goed samen gaat met het geven van borstvoeding. En gezien mijn track record was het wel verstandig om een heel erg betrouwbare anticonceptie te gebruiken. Toen ik door de pil heen een duidelijke menstruatie kreeg besloten we dat ik met deze pil zou stoppen. Dat was een paar dagen voor Libby’s eerste verjaardag. Vijf weken later had ik een positieve zwangerschapstest in handen. Ik was heel erg benieuwd hoe Libby borstvoedingstechnisch zou reageren op de zwangerschap. Een zwangerschapkan op een aantal manieren invloed hebben:

• Teruglopende productie
• Verandering van smaak

Deze factoren kunnen ervoor zorgen dat je kindje niet meer wil drinken. In het begin merkte ik weinig maar na een week of 12 was het duidelijk dat mijn borsten zo goed als opgedroogd waren. Dat vond ik wel spannend want ik moest er eigenlijk nog niet aan denken dat mijn kleine meisje niet meer bij me zou drinken. Maar ja, het was haar keuze had ik al besloten. Gelukkig zaten we op een lijn en bleef ze stug doordrinken. Wel ging ze vanaf een maand of 15 (dus rond de 10 weken zwangerschap) doorslapen omdat ze het niet de moeite vond om wakker te worden voor een halve slok melk. Dat was uiteraard niet iets waar ik niet rouwig om was.

Het tandemen

 Na 9 maanden was het dan zo ver. Op de uitgerekende datum kwam onze zoon Natanael ter wereld. In de beginfase van de bevalling heb ik Libby nog even liggen voeden. In eerste plaats om ‘afscheid’ van haar te nemen voor we naar het ziekenhuis gingen, maar ook omdat de oxytocine die vrij komt bij het geven van borstvoeding helpt de weeën op te voeren. De bevalling was top en 20 minuten na zijn geboorte had Natanael mijn tepel gevonden en begon hij gulzig te drinken. 40 minuten heeft hij dat volgehouden. Hij was een natuurtalent. Dit maakte het tandemen wel een stuk eenvoudiger voor mij. Ik heb me nooit afgevraagd of hij wel genoeg kreeg. Er wordt geadviseerd altijd eerst de baby te laten drinken en dan het oudere kind. Dat vind ik in theorie een goed advies maar als je twee kinderen op verzoek voedt is dat best ingewikkeld. Voor mij is het wat makkelijker omdat door mijn borstverkleining een borst heb die aanzienlijk minder melk produceert. Deze borst is in basis dus voor de peuter en de baby voed ik met de goede borst.

Iets waar ik best van schrok, ookal had ik daar wel rekening meegehouden, is het verschil in zuigkracht tussen een peuter en een baby. Een jonge baby die bij je drinkt doet dat met een veel grotere kracht. In het begin moest ik echt even kijken of peuter nou al aan het drinken was als ik haar ging voeden, je voelt het bijna niet. Een enorm voordeel van een ouder kind aan de borst in de kraamweek is dat je twee kinderen hebt om de stuwing weg te drinken! Ik heb echt bijna geen last gehad van de stuwing. Libby heeft een mooie piek in haar gewicht rond die eerste paar weken na de komst van haar broertje.

Een aantal dagen na de bevalling dronken ze voor het eerst samen. Dat duurde een aantal dagen om de simpele reden dat ze niet eerder tegelijk behoefte hadden om te drinken. Het was een bijzonder moment, mijn twee prachtige kindjes zo dichtbij me. En nu na 5 maanden vind ik het nog steeds een geweldige zegen als ze samen drinken. Ze zoeken elkaar altijd op, houden elkaars handje vast, Libby aait Natanael, hij trekt graag aan haar haren, waar zij dan weer om moet lachen. Toen ze deze week een keer samen aan het drinken waren liet Natanael ineens los, hij moest even zijn zus een kusje geven.

Natuurlijk is het niet alleen maar leuk. Ik vond het in het begin best zwaar om twee kinderen op verzoek te voeden. Ik had het idee dat ik constant heen en weer liep tussen de kinderen om te voeden. Daarom besloten we De voedingen van Libby af te bouwen naar twee keer per dag. Ik heb het haar toen uitgelegd en met haar afgesproken dat ze nog mocht drinken als ze  ’s ochtends wakker werd en als ze ’s avonds ging slapen. Dat vond ze soms jammer maar het was geen heel groot verdriet.  Inmiddels mag ze weer wat vaker drinken omdat Natanael veel minder drinkt.

Houdingen

In het begin is het wel een beetje aanmodderen om manier te vinden waarin je twee kinderen comfortabel kunt voeden. Hier een aantal die ik heb gebruikt:

• Biological nursing; Dit is veruit mijn favoriet. Zeker nu Natanael ook wat groter is. Je gaat lekker een beetje schuin achterover liggen en legt de kinderen deels op je. Een peuter kan zichzelf ondersteunen en voor de baby kun je een kussen gebruiken.
• Zitten op de bank; de baby kun je dan in de madonna- of rugbyhouding vasthouden en de peuter kan op haar knietjes naast je op de bank zitten. Deze gebruik ik ook vaak.



Op je zij

• Liggend op je zij; je kunt dan het ene kind de onderste borst laten drinken zoals je dat gebruikelijk doet. Als je dan een (voedings)kussen tegen je rug aan legt, kan het andere kind daar op liggen en bij je bovenste borst.

Biological nursing

Ik ben blij dit ik op deze bijzondere manier mijn oudste kindje ook nog het beste van mama kan geven. Zij is er ook nog lang niet aan toe om te stoppen met de borstvoeding. En om van zo dichtbij te zien hoe hun band groeit en hechter wordt is onbeschrijfelijk mooi. 5 maanden verder heb ik twee goed groeiende en gelukkige kindjes. Zwangerschap hoeft echt geen reden te zijn om een kind te spenen.

Nog wat plaatjes. Voor mij wel spannend om te delen omdat het toch best intieme momenten zijn en er doorgaans veel bloot is. Maar ik ben er trots op!